Daan-daang maliliit na lindol ang yumayanig sa isang tanyag na bulkang lugar sa kanluran ng Italyanong lungsod ng Napoles sa nakalipas na ilang linggo, na nagpilit sa pamahalaan na mabilis na muling isulat ang mga plano sa malawakang paglikas, kahit na ang mga eksperto ay hindi nakakakita ng agarang panganib ng pagsabog.
Sa pinakabagong serye ng mahabang pagyanig, isang lindol na may lakas na 4.0 ang tumama sa rehiyon ng Campi Flegrei (Phlegraean Fields) noong Lunes. Ang rehiyon ay tahanan ng isang caldera, isang hugis-palayok na depresyon na iniwan ng pagsabog ng isang napakalaking bulkan.
Ang isa sa Campi Flegri ay ang pinakamalaki sa Europa at huling pumutok noong 1538. Ang isang bagong pagsabog ay maglalagay sa kalahating milyong naninirahan sa panganib.
Sumunod ang lindol noong Lunes sa isang lindol na may lakas na 4.2 na naitala noong nakaraang linggo, ang pinakamalakas sa lugar sa loob ng 40 taon, ayon sa Pambansang Institusyon ng Heolohiya at Bulkanolohiya (INGV).
Ipinagbabala ng mga eksperto sa INGV ang mga awtoridad at residente na maaaring lumakas ang mga pagyanig sa malapit na hinaharap habang nagpapatuloy ang seismikong aktibidad. Gayunpaman, ipinaliwanag nila na ang intensidad ng mga pagyanig ay hindi nangangahulugan ng panganib na mas mataas o malapit nang magkaroon ng isang bagong pagsabog.
Sa isang pag-aaral na inilathala noong Hunyo, isang grupo ng mga siyentipiko sa INGV ang nagtaas ng posibilidad na ang mga galaw ng caldera ay maaaring mapunit ang crust nito. Gayunpaman, binigyang-diin ng pag-aaral na sa kasalukuyan ay walang konkretong dahilan upang inaasahan ang isang tradisyonal na pagsabog ng bulkan na kinasasangkutan ng pagdaloy ng lava.
‘Patuloy na lumalakas ang seismikong aktibidad sa loob ng ilang buwan. Napagmasdan namin ang higit sa 3,000 na pagyanig mula noong simula ng 2023,” sabi ni Gianfilippo De Astis, senior researcher sa INGV, sa The Associated Press noong Martes. “65 lamang, gayunpaman, ang higit sa 2.0 na magnitude.”
Tinukoy ni De Astis na ang mga fenomenong ito sa lugar ng Campi Flegrei – na kilala bilang “bradyseism” – ay nagaganap sa loob ng libu-libong taon, na kinasasangkutan ng isang “siklikal na proseso ng pagtaas at pagbaba ng antas ng lupa,” na malawakang napagmasdan at nasukat.
Ang lugar ng Campi Flegrei ay umaabot sa kanluran mula sa labas ng Napoles hanggang sa Dagat Tyrrhenian. Humigit-kumulang isang-katlo ay bahagyang nakalubog sa ilalim ng Look ng Pozzuoli, habang ang natitirang dalawang-katlo ay tahanan ng humigit-kumulang 400,000 katao.
Ang lungsod ng Napoles ay napaliligiran ng mga bulkan sa magkabilang panig: Campi Flegrei sa kanluran, at Bundok Vesuvius sa silangan. Kilala sa buong mundo ang Vesuvius para sa pagkawasak nito sa sinaunang mga lungsod ng Pompeii at Herculaneum nang ito’y pumutok noong 79 AD.
Walang pinsalang sanhi o nasugatan ang kamakailang serye ng mga pagyanig, ngunit muling nagpataas ng alalahanin sa epekto ng emergency na paglikas ng libu-libong tao, na naglalagay ng presyon sa mga lokal na awtoridad at sa kanang pamahalaan sa pangunguna ni Punong Ministro Giorgia Meloni.
Inirekomenda ng mga eksperto sa konseho ng lungsod ng Napoles na isagawa ang mga pagsusuri sa kaligtasan sa mga ospital, paaralan at mga gusaling pampubliko.
Sinabi ni Nello Musumeci, ministro ng civil protection, noong Martes na pinalawak ng pamahalaan ang pagbuo ng “mga plano sa paglikas sakaling may emergency,” na dapat talakayin sa susunod na pagpupulong ng gabinete.
Ayon sa mga umiiral na plano sa paglikas, kapag naabot na ang antas ng alerto, daan-daang libong tao na naninirahan sa mga pinaka-mapanganib na lugar ay ililipat sa iba pang mga rehiyon ng Italya.
Ngunit, sa isang pag-aaral noong 2022 na inilathala ng National Research Council (CNR), isang grupo ng mga ekonomista ang nag-estimate na ang agarang paglikas ng buong lugar ng Campi Flegrei – gaya ng inilarawan ng mga plano sa emergency – ay magkakahalaga ng humigit-kumulang 30 bilyong euro kada taon, na may negatibong epekto sa gross domestic product ng Italya na humigit-kumulang 1%.
Sinasabi ng pag-aaral na ang panganib ng isang pagsabog ng bulkan sa buong rehiyon ng Timog Campania – kabilang ang Napoles – ay makakaapekto sa humigit-kumulang tatlong milyong tao, na matatagpuan sa isang lugar na humigit-kumulang 15-20 kilometro mula sa posibleng pagsabog.
“Walang pag-aalinlangan na kailangan i-update ang mga plano, ngunit kumplikado iyon,” sabi ni De Astis sa isang panayam sa telepono. “Sigurado, kailangang palawakin ang mga ruta ng paglikas upang payagan ang mas mabilis na pag-alis. Siguradong dapat kumilos ang pamahalaan sa panig ng imprastraktura.”
Ngunit ang “mga salik na pang-sikolohiya” ay mas hindi mahuhulaan, dagdag pa niya.
“Mayroon tayong karanasan sa kasaysayan ng mga pagsabog kung saan tumanggi ang mga mamamayan na umalis sa kanilang mga tahanan at mas pinili na manatili at sa huli ay mamatay doon. Ano ang dapat naming gawin sa ganong kaso?”